Ik heb mijn vriend ten huwelijk gevraagd. Na zes jaar zetten we de volgende stap op de ladder van onze relatie. Het lijkt een vanzelfsprekende stap, maar is dat wel zo?

De relatieladder
Relaties zijn omgeven door traditie. Een relatie kan je zien als ladder; samen zet je steeds een stapje naar de volgende tree. Een man en een vrouw van ongeveer dezelfde leeftijd worden verliefd. Op een gegeven moment gaan ze samenwonen. De man vraagt zijn vrouw ten huwelijk, nadat hij toestemming heeft gevraagd aan zijn schoonouders. Bij het trouwen krijgt zij zijn achternaam. Kort daarna zijn ze in verwachting. Na een jaar of twee komt het tweede kind. Het gezin is compleet! Het ultieme voorbeeld van de hoeksteen van de samenleving.

Compleet bouwpakket
Mijn leven loopt anders. Ik werd ontzettend verliefd op een man, alleen wel één die ouder is en twee kinderen heeft uit een vorig huwelijk. We kochten samen een huis en kregen een baby. De baby draagt mijn achternaam. En nu heb ik hem ten huwelijk gevraagd. Ik ging op mijn knieën en presenteerde de verlovingsring in een klapdoosje ten overstaan van onze familie en vrienden. Dat dan wel weer. En ik vroeg ook vooraf toestemming, alleen niet aan zijn ouders maar aan onze drie kinderen.

Onze ladder is anders vormgegeven dan de traditionele. De balken en planken van de ladder volgen wat omwegen, zijn soms krom in plaats van recht. En toch heb ik het geluk dat het bouwpakket van de ladder alle onderdelen telt waar ik behoefte aan heb. Een volledig bouwpakket tot je beschikking hebben, al dan niet met wat bijzondere onderdelen, is een groot privilege.

100 jaar geleden
Als ik 100 jaar eerder geboren was, dan was het een ander verhaal geweest. Toen zou ik een stuk minder invloed gehad hebben op hoeveel kinderen ik kreeg en zouden we geen kind gekregen hebben voor ons huwelijk. Ik had hem niet ten huwelijk kunnen vragen. Ik had moeten stoppen met werken na mijn huwelijk, en was handelsonbekwaam geworden. Vandaag de dag kunnen we ons dit bijna niet meer voorstellen.

In de 21e eeuw hebben vrouwen keihard gevochten voor de rechten en mogelijkheden die voor mij nu vanzelfsprekend zijn. Ze gaven mij stemrecht, een plek op de universiteit, anticonceptie, handelsbekwaamheid, ga zo maar door. ´Privileges´ die veel vrouwen op de wereld nu nog steeds niet hebben. Maar ik heb nog meer privileges. Ik ben een vrouw, mijn partner is een man. Over de hele wereld zijn we het er over eens dat mannen en vrouwen met elkaar kunnen trouwen.

Huwelijk gelijk geslacht
Wilde ik met een vrouw trouwen, dan was het een ander verhaal. Pas sinds 2001 kunnen twee mannen of twee vrouwen met elkaar trouwen in Nederland, het eerste land ter wereld waar dit mogelijk werd. In 2003 volgde België. In Duitsland duurde het tot 2017 voordat mensen van gelijk geslacht konden trouwen. In Oostenrijk tot 2019. ILGA, een internationale organisatie die zich inzet voor gelijke rechten van lesbische, homo, bi, trans en intersekse personen, beschrijft in het rapport van 2019 dat een huwelijk tussen twee vrouwen of twee mannen toegestaan is in maar 14% van de 193 landen die lid zijn van de Verenigde Naties. Dit is een schokkend laag percentage.

Het is niet te bevatten dat we er anno nu nog steeds voor moeten pleiten dat je mag trouwen met de partner van wie je houdt, ongeacht diens sekse. Gelijke rechten en gelijkwaardige kansen zijn helaas nog steeds een toekomstbeeld. Ik kijk uit naar een wereld waarin ruimte is voor die verschillen. Waar iedereen zelf de vorm van diens hoeksteen bepaalt.

Dit artikel is op 8 februari 2020 geplaatst in Vrij, weekendbijlage bij Noordhollands Dagblad, Haarlems Dagblad, Gooi & Eemlander en Leidsch Dagblad.